Świeżość ma znaczenie – nie tylko dla smaku
Jajko to składnik wyjątkowy – używamy go w kuchni niemal codziennie, od śniadań po ciasta i sałatki. Ale w przeciwieństwie do zapakowanego mleka czy konserwy, jajko nie ma na skorupce żadnego okienka pokazującego „stan środka”. A świeżość ma ogromne znaczenie – wpływa nie tylko na smak, ale też na bezpieczeństwo zdrowotne. Dlatego warto znać kilka prostych, domowych sposobów, by sprawdzić, czy jajko nadaje się jeszcze do użycia.
Test wodny – najprostszy i niezawodny
To najpopularniejszy domowy sposób. Potrzebujesz tylko szklanki lub miski z zimną wodą.
- Świeże jajko – opada na dno i leży poziomo.
- Kilku- lub kilkunastodniowe jajko – unosi się lekko czubkiem do góry, ale nadal opada na dno.
- Stare jajko – unosi się pionowo lub wypływa na powierzchnię. Takiego lepiej nie używać.
Dlaczego to działa? W miarę upływu czasu w jajku zwiększa się komora powietrzna – dlatego starsze jajka są „lżejsze” i bardziej wyporne.
Wstrząśnij i posłuchaj
Weź jajko do ręki, przyłóż do ucha i lekko potrząśnij.
- Jeśli nic nie słychać – jajko jest świeże, jego zawartość jest zwarta.
- Jeśli coś chlupie lub bulgocze – to znak, że białko i żółtko się rozrzedziły, co dzieje się z czasem. Lepiej takie jajko zużyć do gotowania na twardo lub po prostu odrzucić.
Zrób test talerzykowy
Rozbij jajko na płaskim talerzu i przyjrzyj się, jak wygląda:
- Świeże jajko – ma wypukłe, zwarte żółtko i gęste białko, które nie rozlewa się szeroko.
- Starsze jajko – ma płaskie, rozlewające się żółtko i rzadkie białko, które rozlewa się szeroko po talerzu.
- Zepsute jajko – od razu to poczujesz po zapachu. Nie ma potrzeby dłuższej analizy.
Ten test warto robić zawsze przed dodaniem jajka do ciasta lub potrawy – rozbij je najpierw do osobnego naczynia, by uniknąć zniszczenia całej masy w razie trafienia na nieświeży egzemplarz.
Czy data ważności zawsze mówi prawdę?
Jajka pakowane przemysłowo mają oznaczoną datę minimalnej trwałości – zazwyczaj 28 dni od zniesienia. Ale w praktyce świeże jajko może być dobre nawet kilka dni po tej dacie, jeśli było odpowiednio przechowywane (w lodówce, w oryginalnym opakowaniu, bez mycia przed schowaniem).
Dobrze jednak pamiętać, że najlepiej smakują i najłatwiej się ubijają jajka maksymalnie 7–10 dni po zniesieniu. To szczególnie ważne przy biszkoptach, bezach czy jajkach na miękko.
Rozpoznanie świeżego jajka nie wymaga specjalnego sprzętu – wystarczy miska z wodą, odrobina czujności i… własny nos. Dzięki prostym testom możesz mieć pewność, że Twoje dania będą nie tylko smaczne, ale też bezpieczne. A jeśli kupujesz jajka z gospodarstwa – nie bój się zapytać, kiedy kura znosiła. W końcu świeżość to pierwszy krok do prawdziwego smaku.